YIKMAK KOLAY

Güzel bir bina ne kadar zor yapılıyor! Ne kadar emek ve bilgi istiyor! Önce bir mimar bulacaksı -
nız güzel bir plan çizecek. Sonra bina yapmasını bilen insanları toplayacaksınız. Binanın gösterişli ve
sağlam olmasını istiyorsanız bunların da iyilerini, ustalarını bulmanız lazım. Duvarcının iyisi, demircinin
bilmişi, marangozun ustası... Malzeme de iyi cinsten olmalı.
Sonra zaman ister. Güzel bir bina çabucak yapılamaz. Aylarca, belki bir sene uğraşılacak; bir hata
işlenmemesine dikkat edilecek. Yoksa bina, en ufak bir sarsıntıda çöküverir; bütün emekler boşa gider.
Ama bilgili insanlar, iyi yetişmiş ustalarla ve uzun uzun emek harcadıktan sonra ortaya çıkan bina gözleri
ve gönülleri okşar; karşısına geçer, onu hayranlıkla seyredersiniz. Çok uğraşmışsınızdır ama bir eser
vücuda getirdim diye de haklı olarak övünebilirsiniz.

Bir de böyle bir binayı yıkmayı düşününüz. Ne mimara ne
mühendise ne bilgili duvarcılara
ne usta marangozlara ne iyi ye tişmiş demircilere ihtiyaç vardır.
Yalnız kazma sallamasını bilen,
duvarların altında kalmayacak
kadar kendisini korumasını be cerebilen birkaç adam o canım
binayı, bunca emek ve bilgi ile
senelerce çalışılarak meydana
getirilmiş eseri, birkaç haftada
yerle bir ederler. Onlara “Haydi
yapın bakalım bunu yeniden!” deseniz yüzünüze aval aval bakarlar ve çekip giderler... Çünkü yıkmak
için sadece kazma sallamayı bilmek yeter ve bunun için fazla bir hünere, okullarda okuyup fakültelerden diploma almaya ihtiyaç yoktur. Yapıcı insanlar yetiştirmek uğrunda okullar açmak gerekirken yıkıcı
yetiştirmek için buna gereksinim yoktur.
Yıkmak yalnız binada değil, her alanda, her kurulu düzende kolaydır. Bir düzen emekle, bilgi ile
kurulur; bilgiden yoksun insanlar onu kolaylıkla bozabilirler. Bir makineyi yapmak ve işletmek nelere
bağlıdır, pekâlâ bilirsiniz. O makineyi dünyanın iyi yetişmiş, birinci sınıf mütehassısı vücuda getirebilir;
işletmek için ise gene zeki ve bilgili insana ihtiyaç vardır. Ama o makineyi bozmak için ne zekâ ister ne
bilgi. Bilgisizlik makineyi berbat etmek için yeter de artar bile!
Ne yazık ki yapmanın zor, yıkmanın kolay olması ucuz başarılar elde etmek hevesinde olan insanları
yıkıcı olmaya teşvik ediyor. Yıkmak da başarı mıdır, diyeceksiniz. Öyle görünür şüphesiz. Ama yerine
bir şey yapmaya gücü yetmeyenlerin yıkıcılığı, sadece bir varlığı ortadan kaldırmakla sonuçlanır. Bu da
marifet değildir. Onun için ancak yapmak uğrunda yıkmanın bir manası olabilecektir. Bu da bilgili insanların elinde, cahillerin değil; bir şey yapmaya muktedir insanlar tarafından düşünülüp taşınılarak yapılırsa
faydalı sonuçlar doğurabilir.
Bunun içindir ki yıkıcı olarak ortaya çıkan insanların, iyi bir şey yapmaya yeter güçleri olup olmadı-
ğını iyice yoklamak gerektiğine inanıyorum. Eğer bunlar sadece yıkıcı iseler tahrip etmekten başka bir
sonuç elde edemezler. Her şeyi yıkarlar ve sonunda ortada yıkıntıdan başka bir şey kalmaz.
Çocukları bilirsiniz. Dünyaya hiçbir şey bilmeden geldikleri için yapmayı öğreninceye kadar yıkmak,
kırmak ve bozmakta mahir olurlar. Sonra yavaş yavaş yapmayı öğrenir, yıkıp bozmamaya çalışarak yapıcı olmanın yolunu tutarlar. Bizim ise yapıcı insanlara çok ihtiyacımız vardır.
 

Şevket RADO
Saadet Yolu

Metnin Cevapları İçin Tıkla...