ÇANAKKALE SAVAŞI, ÇANAKKALE SAVAŞI HAKKINDA BİLGİ

1914 kasımından, 1916 ocağına kadar süren Çanakkale Savaşı I.Dünya Savaşı’nın en önemli çarpışmalarından biridir. İtilâf devletleri olan İngiltere, Fransa, Rusya; İttifak devletleri olan Almanya, Avusturya, İtalya yanında savaşa giren Osmanlı imparatorluğunu bir an önce yenmek için başkent İstanbul’u almak istiyorlardı. Ayrıca boğazlan ele geçirip Rusya’yla ilişkilerini kolaylaştırmaya çalışıyorlardı. Bu yüzdenÇanakkale boğazına var güçleriyle saldırdılar.

3 kasım 19’14′te düşman donanması Türklerin gücünü ölçmek için kısa bir saldırı yaptı. 19 şubat 1915 günü gemiler ve uçaklar Seddül bahir ve Kumkale’yi bütün gün ateş altında tuttu. 28 şubattaki saldırıdan da bir sonuç alamayınca 18 martta büyük bir saldırıya geçtiler. 10 düşman gemisi Türkler tarafından batırıldı; 8 gemileri yara aldı. Bu sırada savunmayı Cevat Paşa yönetmişti. Bundan dolayı «18 Mart Kahramanı» diye ün yaptı.

Düşmanlar, gemilerle sonuç alamayacaklarını anlayınca karaya, asker çıkarmak için hazırlığa giriştiler. 24 nişan, gecesi, gemilerinin top ateşi yardımıyla Arıburnu, Seddülbahir, Kumtepe kıyılarına düşman askerleri çıktı. Türk askerlerine Alman generali Liman yon Sanders paşa komuta ediyordu. Türkler canlarını hiçe sayarak savaştılar. Düşman ancak kıyılarda tutunabildî.

O sırada XIX. Tümen komutanı olan Yarbay Mustafa Kemal; (Atatürk) Arıburnu’nda savunmayla yetinmeyip düşmana saldırdı, ve kıyıya kadar sürdü. Bundan sonra iki tarafın da büyük kayıplar verdiği siper savaşları başladı. 6 ağustos gecesi düşman Arıburnu’na kuzeyden asker çıkararak Anafartalar’a doğru ilerlemeye başladı Karşısında tekrar Grup Komutanı Mustafa Kemal’i buldu ve ilerleyemedi, 21 ağustostaki İkinci savaşı da kazanan Mustafa Kemal, Çanakkale’nin geçilemeyeceğini düşmana anlattı.

İngiliz Savunma Bakanı, Çanakkale’ye geldi ve durumun ümitsizliğini anladı. Düşmanlar 19 aralık 1915′te Anafartalar ve Anburnu’ndan, 8 ocak 1916′da da Seddülbahir’den çekildiler.

Düşmanlar Çanakkale Savaşı’nda 18 zırhlı, 12 kruvazör, 27 muhrip, 12 denizaltı, 1 uçak gemisi, 1 balon gemisi, 36 mayın gemisi, 2 hastane gemisi, 86 nakliye gemisi, 222 çıkarma gemisi kullanmıştır.

Bu savaşta İngilizler ve onların askerleri arasında bulunan Avustralya, Yeni Zelanda, Kanada, Hindistan, Yunan, Yahudi birlikleri 400 000, Fransız birlikleri 80 000 kişiydi. Savaş boyunca 700 000 Türk askeri cepheye sürüldü. İngilizler 205 000, Fransızlar 47 000, Türkler yaralılar da içinde olmak üzere 253 000 kayıp verdiler.