Edebiyat Ders Notları İçin Tıklayınız...

I. Dönem Tanzimat Edebiyatı Özellikleri

• 1860'ta Şinasi ile Agâh Efendi'nin birlikte çıkardıkları Tercüman-ı Ahval'le Tanzimat edebiyatı başlamıştır.
• Fransız düşünür ve edebiyatçılarından J.J.Rousseau, Voltaire ve Montesquieu'nun etkisi altındadır.
• Divan edebiyatında bulunan şiir, tarih, mektup gibi türleri Batı anlayışına uygun olarak geliştirdiler. Örneğin, aşk ve şarap konusunu işleyen gazele; cesaret, doğruluk, vatan, millet kavramlarını getirdiler.
• "Sanat toplum içindir, halk içindir" ilkesi doğrultusunda hareket ettiler. Konuşma dili ile yazı dili arasındaki farkı ortadan kaldırmaya çalıştılar bunda da epeyce basarı sağladılar.
• Divan edebiyatı nesrinde görülen "seci"yi, yani uyaklı sözleri düz yazıda kullanmadılar. Şiirde ise, aruzu Türkçeye uygulayamadıkları için aynı başarıyı gösteremediler.
• Divan edebiyatının parça bütünlüğünü bırakıp yerine konu bütünlüğünü yeğlediler.
• Ulusal ölçümüzün hece olduğunu söylediler; ancak aruzla yazmayı sürdürdüler.
• Romantizm akımının etkisi altında kaldılar.
• Birtakım kavramları (vatan, millet, özgürlük, kanun...) anlatmaya, açıklamaya çalıştılar.
• Dönem Tanzimat edebiyatı güdümlü bir edebiyat olduğundan, edebiyatçılar halka bir şeyler öğretmek amacı taşıdılar.

I. DÖNEM SANATÇILARI

• ŞİNASİ
• ZİYA PAŞA
• NAMIK KEMAL
• AHMET MİTHAT EFENDİ
• ŞEMSEDDİN SAMİ
• AHMET VEFİK PAŞA
• DİREKTÖR ALİ BEY