Muhsin Ertuğrul’un hayatı ve Türk tiyatrosuna yönelik yaptığı çalışmalar

Türkiye’de çağdaş anlamda bir tiyatro anlayışının yerleşmesi ve kurumlaşması için çalışanların başında Muhsin Ertuğrul gelir. Tiyatronun bir eğlence değil, kitlelerin eğitilmesinde yararlanılan bir kurum olduğu anlayışını savunan Muhsin Ertuğrul, yıllarca tiyatro sanatına oyuncu, çevirmen, yönetmen ve yönetici olarak hizmet etmiştir.

Batı tiyatrosundaki yenilikleri (yorum, sahne tekniği, yönetim vb) Türk tiyatrosunda da uygulamaya koymuş, tiyatronun Istanbul dışındaki şehirlere yayılmasına katkıda bulunmuştur. Sinemayla da yakından ilgilenen Muhsin Ertuğrul, Türk sinema tarihinde "tiyatrocular dönemi" olarak adlandırılan ilk evreye de damgasını vurmuştur. Muhsin Ertuğrul, tiyatroya oyuncu ve yönetmen olarak 40 yıl (1910-1950), yönetici olarak da 26 yıl (1950-1976) hizmette bulunmuştur. Bu sürede tiyatro meslek okulunun açılmasına öncülük etmiş, Devlet Tiyatrosu ve Operası’nın kurulup gelişmesine katkıda bulunmuş, ilk kez bir tiyatro dergisinin yayımlanmasını gündeme getirmiş, çocuk tiyatrolarının sürekliliğin sağlamış, yerli tiyatro yazarlarını özendirmiş, halkı tiyatroya çekecek bazı yöntemler geliştirmiştir.

MUHSİN ERTUĞRUL'UN HAYATI     

Türkan Şoray, piyesini izlemeye gelen Muhsin Ertuğrul'a duygu dolu bir mektup yazmış Hocam, 
Geçen akşam temsilden sonra öğrendim ki bizi seyretmişsiniz. İçimde gene kelimelerle ifade edemeyeceğim acı bir hasret duydum size. Her zaman ulu kişiliğiniz karşısında çekingenlik duymuş, ezilmiş ve o nisbette de sizi sevmiş, size bağlanmışımdır. Küçük sahneden ayrıldığım zaman, sizi gene her zaman olduğu gibi ölçüsüz seviyordum.

7 Mart 1892’de İstanbul’da doğan Muhsin Ertuğrul, özelTefeyyüz Mektebi’nde okurken tiyatroya ilgi duydu ve aktör olmaya karar verdi. 30 Temmuz 1910’da Burhanettin Kumpanyası’nda sahneye çıktı ve Othello, Hamlet piyeslerini oynadı. Bir süre sonra İsmail Galip Arcan, Behzat Budak gibi oyuncu arkadaşlarıyla kurduğu “Yeni Turan Temsil Heyeti”nde yönetmenlik ve oyunculuk yaptı, Şehzadebaşı’nda açtığı Ertuğrul Sineması’nda ise film öncesi kısa gösteriler sundu. Muhsin Ertuğrul, 1913 sonunda karıştığı bir siyasi olay nedeniyle sınır dışı edilince Fransa’ya gitti. Paris konservatuarına tüm uğraşlarına karşın giremedi, ancak oradaki tiyatrolar ve sinema stüdyolarında gözlemler yaptı. İstanbul’a döndüğünde“Ertuğrul Muhsin ve Arkadaşları” topluluğunu kuran sanatçı, kuruluş çalışmalarına katıldığı Darülbedayi’de öğretmenliğe atandı. Ancak, I. Dünya Savaşı başlayınca Darülbedayi, tiyatro okulu olmaktan çıkıp bir tiyatro topluluğuna dönüştü. Bunun üzerine sanatçı Berlin’e giderek sinema ve tiyatro incelemelerinde bulundu.