|
Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında Gazetecilik
- Tanzimat dönemi gazeteciliği, edebi çalışmalarla çok yakından ilgilidir. Gazeteler, edebiyat dergilerinden önce çıkmaya başladıklarından ilk edebi yazılar da gazetelerde yayımlanır.
- Basın hayatı, resmi bir gazete olan Takvim-i Vakayi (1831) ile başlar. Tanzimat’ın ilânından sonra yarı resmi Ceride-i Havadis (1840) ile devam eder. Bunu mesleki bir gazete olan Vakayi-i Tıbbiye takip eder.
- İlk özel Türk gazeteciliği ise 1860'ta Agâh Efendi ile İbrahim Şinasi'nin çıkardıkları Tercüman-ı Ahval ile başlar. Şinasi daha sonra Tasvir-i Efkâr'ı (1862) çıkarır. 1865'te Namık Kemal'e bırakılan bu gazete, 1867'de Recaizade Mahmut Ekrem tarafından yayımlanır.
- Namık Kemal, Avrupa dönüşü İbret'i (1871) çıkarmaya başlar. Ahmet Mithat, Devir (1872), Bedir (1878) gazetelerini, sonra da Tercüman-ı Hakikat'i (1878) çıkarır. Basın hayatına, Şemsettin Sami, 1876'da Sabah, 1878'deTercüman-ı Şark gazeteleriyle 1880'de Hafta dergisini çıkarmak suretiyle katılır.
- Dönemin tanınmış diğer gazeteleri olarak Hadika (1872), Sıraç (1873), Mecmua-i Ebuzziya (1879), Basiret (1869),İstanbul (1867), Vakit (1875) sayılabilir.
- Bu dönemde sayılan altmışı bulan gazete ile yüzü aşan edebiyat, fikir ve sanat dergilerinin kültürel ve politik alandaki gelişmeye önemli katkıları olmuştur. Makale, fıkra, deneme ve haber gibi batılı yazı türleri gazete sayesinde edebiyatımıza kazandırılmıştır.
|